Snel en adequaat

Als er in Nederland een crisis uitbreekt, bijvoorbeeld een gevaar voor de voedselveiligheid of een uitbraak van een dierziekte, komen onze onderzoekers in actie. Zij stellen aard, verspreiding en risico’s van de ziekte of uitbraak vast en hun bevindingen geven de overheid, het betrokken bedrijfsleven en burgers duidelijkheid en een wetenschappelijke basis bij de afweging en keuze van mogelijke maatregelen. Daarnaast monitoren onderzoekers van Wageningen University & Research het effect van de maatregelen.

Wageningen University & Research (WUR) verricht dit onderzoek om het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) te ondersteunen bij het handhaven en uitvoeren van een aantal wettelijke taken. Dit zijn de zogenoemde Wettelijke Onderzoekstaken (WOT), een uitvloeisel van nationale en internationale regelgeving.

De Wettelijke Onderzoekstaken behoren tot de kerntaken van WUR. We staan daarvoor 24 uur per dag klaar, 7 dagen per week. We diagnosticeren bijvoorbeeld dierziekten, we verzamelen gegevens over biodiversiteit, economische ontwikkelingen in de landbouw en de omvang van vis- en schelpdierbestanden. Ook monitoren we voedselveiligheid en beheren we genenbanken van gewassen, landbouwhuisdieren en bomen, om genetische diversiteit beschikbaar te houden voor toekomstig gebruik. Snelheid, betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en hoge kwaliteit zijn daarbij cruciaal. Niet voor niets zijn al onze laboratoria gecertificeerd en/of geaccrediteerd, worden ze regelmatig geaudit en zijn de laboratoria van Wageningen Food Safety Research en Wageningen Bioveterinary Research Nationale en Europese Referentielaboratoria.

We zien, met de huidige globalisering, dat vragen en risico’s op het gebied van zoönosen, voedselveiligheid en biodiversiteitsverlies toenemen en complexer worden. Onze voedselketens worden langer, ingewikkelder en internationaler. En kijk bijvoorbeeld naar de snelheid waarmee de vogelgriep zich verspreidt door Europa. De Covid-19 crisis, met overgang van het virus van dier naar mens en van mens naar dier, laat opnieuw zien hoe belangrijk de beschikbaarheid van topkennis en testfaciliteiten zijn voor ons land. Daarmee veranderen de uitdagingen op al deze gebieden voortdurend. Voor ons als organisatie is het daarom essentieel dat we uitstekend geëquipeerd blijven voor de wettelijke onderzoekstaken. Dat betekent constant nieuwe kennis genereren, snellere meetmethoden ontwikkelen, betere onderzoeksprotocollen formuleren en dataverzameling en -verwerking digitaliseren.

Het is tevens een uitdaging om het belang van WOT-onderzoek bij overheid en maatschappij over het voetlicht te blijven brengen; het belang wordt vaak pas duidelijk in tijden van crisis of onrust. Snelle en adequate beantwoording van acute vragen is echter alleen mogelijk als de WOT-programma’s in tijden van rust een kennis- en informatiebasis kunnen leggen.

In dit magazine worden verschillende WOT-onderzoeken belicht. Ze zijn divers. Alle instituten van Wageningen Research zijn bij de uitvoering betrokken. De onderlinge samenwerking, kennisuitwisseling en professionaliteit maken dat Wageningen University & Research uitstekend in staat is de juiste informatie snel en adequaat te mobiliseren. Of het nu gaat om de authenticiteit van komkommers, de herkomst van paardenvlees of het vóórkomen van natuurlijke toxines in mosselen. Dat wij al jarenlang zonder noemenswaardige discussie deze Wettelijke Onderzoekstaken uitvoeren, vind ik iets om trots op te zijn.

Portret: Marte Hofsteenge