Voorwoord

Het domein van Wageningen University & Research – healthy food and the living environment – staat midden in de actualiteit, zeker nu. De maatschappij staat voor grote uitdagingen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, water, voedselproductie, en veilig en gezond eten. Deze uitdagingen vragen nationaal, maar ook regionaal en internationaal, om antwoorden en oplossingen gebaseerd op gedegen wetenschappelijke kennis.

Precies waar het gaat om deze uitdagingen en de noodzakelijke kennis raakt het onderzoeksdomein van Wageningen University & Research (WUR) aan de beleidsterreinen van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV); maar ook aan delen van de beleidsterreinen van andere ministeries, zoals Infrastructuur en Water, Economische Zaken en Klimaat en Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In de zoektocht naar oplossingen voor de grote maatschappelijke vraagstukken staan WUR en LNV en de overige departementen dan ook zij aan zij, in samenwerking met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.

In dit KennisBasis Magazine worden verschillende door het ministerie van LNV gefinancierde kennisbasisonderzoeken uit de periode 2019-2022 uitgelicht. De onderzoekers die aan het woord komen vertellen wat hun onderzoek heeft bijgedragen aan het begrijpen en aanpakken van maatschappelijke vraagstukken.

Uit de bijdragen komt naar voren dat de verschillende uitdagingen sterk samenhangen en dat de kennisbasis voor het beleid van de toekomst ook in die samenhang moet worden ontwikkeld, opgebouwd en toegepast. De afgelopen vier jaar hebben WUR-onderzoekers hun blik daarom verbreed en is steeds meer in multi- en interdisciplinaire teams kennis ontwikkeld. Onderzoekers passen bijvoorbeeld een geïntegreerde benadering van voedselsystemen toe, met als doel om voedzaam en gezond eten te produceren op een duurzame en rechtvaardige manier. En dat houdt niet op bij de kustlijn.

Een geïntegreerde benadering zorgt er ook voor dat bij omvangrijke transities de zogenoemde trade-offs in beeld komen: nadelige effecten voor sommige groepen of sectoren worden niet over het hoofd gezien, maar geïdentificeerd, benoemd en zoveel als mogelijk meegenomen. Onderzoekers putten hun kennis over duurzame en rechtvaardige transities uit casussen uit binnen- en buitenland en stellen deze kennis beschikbaar voor iedereen die betrokken is bij de noodzakelijke transities.

Verschillende kennisbasisonderzoeken richten zich op een hoopvol (ver) toekomstbeeld of -scenario. Daar gaat het bijvoorbeeld over de ruimtelijke inrichting van een groener, gezonder en nog steeds welvarend Nederland over honderd jaar. Of over het kweken van organoïden voor voedselveiligheidsonderzoek, waardoor proefdieren niet meer nodig zijn.

Van basaal belang bij dit onderzoek blijft het ontwikkelen en vernieuwen van methoden, analyses en modellen om de zoektocht naar oplossingen beter, meer geïntegreerd en makkelijker te maken. De nieuwste computermodellen moeten om kunnen gaan met enorme hoeveelheden data, met elkaar kunnen ‘communiceren’ en uitkomsten kunnen visualiseren. Alleen dan blijft onderzoek en kennis relevant voor toekomstige innovaties, beleid en handelen van publieke en private partners in de noodzakelijke transities.

Wageningen University & Research blijft de komende jaren vooroplopen in de ontwikkeling van relevante kennis voor maatschappelijke uitdagingen en transities in het domein van healthy food and the living environment. En kennisbasisprojecten vormen daarin een onmisbare schakel. Samen met de ministeries, maatschappelijke organisaties en ondernemingen dragen we oplossingen aan voor een duurzame toekomst, binnen Nederland en wereldwijd!

Prof. dr. ir. Arthur P.J. Mol

Rector magnificus Wageningen University & Research